Kimchi: Een Gefermenteerde Koreaanse Delicatesse!

Als je van gefer­men­teerd voed­sel houdt, heb je mis­schien al gehoord van Kim­chi. Het is een tra­di­ti­o­neel Kore­aans gerecht dat gemaakt is van gefer­men­teer­de kool en ande­re groen­ten. Het heeft een unie­ke smaak en tex­tuur en wordt vaak gege­ten als bij­ge­recht of gebruikt als ingre­di­ënt in ande­re gerech­ten. In dit arti­kel leer je alles wat je moet weten over Kim­chi, van de geschie­de­nis en oor­sprong tot de voe­dings­waar­de, hoe je zelf kim­chi kan maken en hoe je het eet.

Wat is kimchi?

Kim­chi is een tra­di­ti­o­neel Kore­aans gerecht dat wordt gemaakt door ver­schil­len­de groen­ten te fer­men­te­ren met zout, krui­den en spe­ce­rij­en. De meest gebruik­te groen­te voor kim­chi is Chi­ne­se kool, maar ook wor­te­len, radijs en ande­re groen­ten kun­nen wor­den gebruikt. Het gerecht staat bekend om zijn pit­ti­ge en zure smaak en is een belang­rijk onder­deel van de Kore­aan­se keuken. 

Bae­chu-kim­chi, ofte­wel gefer­men­teer­de kool, is de meest gebruik­te basis. Ande­re groen­ten zoals radijs, kom­kom­mer, wor­tel, ui en knof­look wor­den vaak toe­ge­voegd. Het gefer­men­teer­de meng­sel wordt op smaak gebracht met krui­den en spe­ce­rij­en zoals chi­li of papri­ka­poe­der, gem­ber en gar­na­len of vispasta. 

Zo ont­staat een pit­tig, zuur en knap­pe­rig bij­ge­recht dat per­fect past bij rijst­ge­rech­ten of kan die­nen als ingre­di­ënt in ver­schei­de­ne stoof­scho­tels en soepen.

Geschiedenis en ontstaan.

Kim­chi bestaat al meer dan 2000 jaar en wordt beschouwd als een van de oud­ste gerech­ten van Korea. Het ont­stond als een manier om groen­ten te bewa­ren voor de win­ter­maan­den, toen vers voed­sel schaars was. Door groen­ten te fer­men­te­ren met zout en spe­ce­rij­en kon­den ze bewaard wor­den voor lan­ge­re tijd. In de begin­ja­ren was het gerecht een­vou­dig en bestond het voor­na­me­lijk uit gefer­men­teer­de kool, peper en zout. Tij­dens de Jose­on-dynas­tie (1392–1910) was het een belang­rijk onder­deel van de Kore­aan­se keu­ken en werd het op gro­te schaal gege­ten door alle lagen van de bevolking. 

Na ver­loop van tijd begon­nen de Kore­a­nen ande­re groen­ten toe te voe­gen aan de mix en werd het recept steeds ver­der ver­fijnd. Tij­dens de Kore­aan­se oor­log (1950–1953) was er een tekort aan voed­sel en grond­stof­fen, waar­door het maken van kim­chi moei­lij­ker werd. De rege­ring start­te toen een cam­pag­ne om kim­chi te pro­mo­ten als een nati­o­naal sym­bool van Korea, om zo de men­sen te moti­ve­ren om het te blij­ven maken en te consumeren.

Tegen­woor­dig is het gerecht niet enkel popu­lair in Korea, maar ook in ande­re delen van de wereld. Het wordt gezien als een gezon­de en smaak­vol­le manier om groen­ten te eten en is nog steeds een belang­rijk onder­deel van de Kore­aan­se keu­ken en cultuur.

Kim­chi is een leven­di­ge weer­spie­ge­ling van de geschie­de­nis van Korea en blijft evo­lu­e­ren met nieu­we ingre­di­ën­ten en recep­ten. Het is “culi­nair erf­goed” dat door de eeu­wen heen is door­ge­ge­ven en nog steeds geliefd is bij men­sen over de hele wereld.

Wat zit er allemaal in kimchi?

Kim­chi wordt gemaakt van ver­schil­len­de groen­ten zoals kool, radijs, wor­tels en len­te-ui, maar bevat ook ande­re ingre­di­ën­ten zoals zout, knof­look, gem­ber, rode peper, vis- of gar­na­len­pas­ta en sui­ker. De groen­ten wor­den in stuk­ken gesne­den en gemengd met zout, rode peper, knof­look, gem­ber en ande­re krui­den en spe­ce­rij­en. Dit meng­sel wordt in een afge­slo­ten pot gefer­men­teerd, waar­door de sma­ken zich ont­wik­ke­len en de groen­ten hun ken­mer­ken­de zure en pit­ti­ge smaak krij­gen. Afhan­ke­lijk van het recept en de regio waar het gemaakt wordt, kan kim­chi er anders uit­zien en smaken.

We over­lo­pen enke­le van de belang­rijk­ste ingrediënten…

Chinese kool.

Chi­ne­se kool, ook bekend als napa kool of blad­kool, is een blad­groen­te die oor­spron­ke­lijk uit Chi­na komt. De groen­te wordt nu wereld­wijd geteeld en gecon­su­meerd. Het heeft een lang­wer­pi­ge vorm en een licht­ge­le tot licht­groe­ne kleur met gekrul­de, knap­pe­ri­ge bla­de­ren die in lagen zijn gerang­schikt. Het heeft een mil­de, zoe­te smaak en een deli­ca­te tex­tuur die het geschikt maakt voor zowel rau­we als gekook­te berei­din­gen. Chi­ne­se kool wordt vaak gebruikt in Azi­a­ti­sche gerech­ten. Denk aan roer­bak­ge­rech­ten, soe­pen en sala­des. Maar het is dus ook het basis­in­gre­di­ënt voor kimchi.

Knoflook.

Knof­look is een veel­ge­bruikt ingre­di­ënt in de keu­ken, afkom­stig van de Alli­um sati­vum plant. Het is een bol­vor­mi­ge groen­te met een karak­te­ris­tie­ke smaak en geur. De teen­tjes zijn bedekt met een papier­ach­ti­ge schil die moet wor­den ver­wij­derd voor­dat ze wor­den gebruikt. Knof­look wordt gebruikt om smaak toe te voe­gen aan gerech­ten, zoals pas­ta­sau­zen, roer­bak­ge­rech­ten en sala­de­dres­sings. Het heeft ook enke­le gezond­heids­voor­de­len, zoals het ver­min­de­ren van het risi­co op hart- en vaat­ziek­ten en het ver­la­gen van de bloeddruk.

Gember.

Gem­ber is een wor­tel­stok van de gem­ber­plant, die wordt gebruikt als kruid en als medi­ci­na­le plant. Het heeft een scher­pe, pit­ti­ge smaak en een karak­te­ris­tiek aro­ma. Gem­ber wordt vaak gebruikt in de keu­ken als spe­ce­rij en als ingre­di­ënt in ver­schil­len­de gerech­ten, zoals cur­ry’s, soe­pen en zelfs gebak. Het wordt ook gebruikt als medi­ci­naal kruid van­we­ge de ont­ste­kings­rem­men­de en anti­mi­cro­bi­ë­le eigen­schap­pen. Gem­ber kan vers, gedroogd, gema­len of als sap wor­den gebruikt.

Vis of garnalenpasta.

Gar­na­len­pas­ta is een veel­ge­bruikt ingre­di­ënt in de Azi­a­ti­sche keu­ken en dient voor­na­me­lijk als smaak­ma­ker. Het wordt gemaakt van gefer­men­teer­de gar­na­len en heeft een ster­ke, zou­te smaak. Het is meest­al don­ker­bruin van kleur en heeft een dik­ke, plak­ke­ri­ge textuur. 

Gar­na­len­pas­ta wordt gebruikt in soe­pen, sau­zen, stoof­scho­tels en ande­re har­ti­ge gerech­ten en geeft een inten­se uma­mi-smaak aan het gerecht. In som­mi­ge tra­di­ti­o­ne­le kim­chi-recep­ten wordt ook gar­na­len­pas­ta gebruikt om extra smaak toe te voe­gen. We zeg­gen in som­mi­ge recep­ten, want in de vele recep­ten die er bestaan om Kim­chi te maken wor­den meest­al gezou­ten zee­vruch­ten gebruikt. Dt zijn dan voor­al zout-gefer­men­teer­de gar­na­len of oes­ters. Ech­ter, som­mi­ge moder­ne kim­chi-recep­ten kun­nen wel gar­na­len­pas­ta bevat­ten als een smaakversterker.

In ons recept maken we de pas­ta voor de kim­chi zelf, en gebrui­ken we vis­saus (zie hier­on­der) om de pas­ta te maken. 

Waar het op neer komt is dat er vele manie­ren zijn om kim­chi te maken. Aan jou om uit te vis­sen welk voor jou het meest smaak­vol­le is. Maak je je eigen smaak­ma­ker? Je eigen gana­len­pas­ta? Of gebruik je een smaak­ma­ker die voor­zien wordt door de voe­dings­in­du­strie? De keu­ze ligt bij jou!

Vissaus.

Vis­saus is een veel­ge­bruik­te saus in de Azi­a­ti­sche keu­ken, voor­al in de Thai­se, Viet­na­me­se en Fili­pijn­se keu­ken. Zelf gebrui­ken wij dus deze saus voor onze kim­chi pas­ta. Vis­saus wordt gemaakt door vis en zout te fer­men­te­ren en heeft een ster­ke, zou­te en har­ti­ge smaak die dient als smaak­ma­ker. Het kan wor­den gebruikt als een smaak­vol­le ver­van­ging voor zout in ver­schil­len­de gerech­ten, zoals soe­pen, sau­zen en mari­na­des. Ook in dip­sau­zen vin­den we het terug en wordt het gebruikt als ingre­di­ënt in sala­de­dres­sings of bij rijst­ge­rech­ten. De kleur van vis­saus vari­eert van licht tot don­ker, afhan­ke­lijk van de gebruik­te vis en de mate van fermentatie.

Is kimchi gezond?

Ja, kim­chi is gezond! Het bevat veel vita­mi­nes, mine­ra­len en anti­oxi­dan­ten die een bij­dra­ge kun­nen leve­ren aan een gezond lichaam. Een van de belang­rijk­ste voor­de­len van kim­chi is dat het veel pro­bi­o­ti­ca bevat. Dit zijn goe­de bac­te­ri­ën die bij­dra­gen aan een gezon­de darm­flo­ra en het immuun­sys­teem ver­ster­ken. Daar­naast kan het eten van gefer­men­teer­de voe­dings­mid­de­len, zoals kim­chi, ook hel­pen bij de spijs­ver­te­ring. Tevens zorgt het voor het ver­la­gen van je cho­les­te­rol­ge­hal­te en het regu­le­ren van je bloedsuikerspiegel.

Het gerecht is ook rijk aan vita­mi­nes en mine­ra­len. Denk aan vita­mi­ne C, vita­mi­ne K en kali­um. Deze voe­dings­stof­fen zijn belang­rijk voor de gezond­heid van het lichaam en kun­nen hel­pen bij het voor­ko­men van scha­de door vrije radi­ca­len in het lichaam. Deze radi­ca­len kun­nen scha­de aan­rich­ten aan het lichaam door te rea­ge­ren met ande­re mole­cu­len. Zo kun­nen ze cel­len bescha­di­gen en ver­nie­ti­gen. Het kan lei­den tot ont­ste­kin­gen, ver­ou­de­ring en ziek­ten zoals kan­ker en hart- en vaat­ziek­ten. Het zijn de anti­oxi­dan­ten, die aan­we­zig zijn in voe­dings­mid­de­len zoals kim­chi, die de vrije radi­ca­len neu­tra­li­se­ren en hel­pen scha­de aan cel­len en weef­sels te voorkomen.

Kort­om, kim­chi is een gezon­de keu­ze voor men­sen die op zoek zijn naar een lek­ke­re en voed­za­me maal­tijd. Dus als je nog niet bekend bent met dit heer­lij­ke gerecht, is het zeker de moei­te waard om het eens te proberen!

Kimchi en zwanger.

Een vraag die blijk­baar veel gesteld wordt! Voor zwan­ge­re vrou­wen is het belang­rijk om voor­zich­tig te zijn met het eten van kim­chi van­we­ge het hoge zout­ge­hal­te. Een teveel aan zout kan de bloed­druk ver­ho­gen en het risi­co op zwan­ger­schaps­com­pli­ca­ties ver­ho­gen. Toch is matig eten van kim­chi tij­dens de zwan­ger­schap geen pro­bleem en kan het zelfs voor­de­len bie­den van­we­ge de pro­bi­o­ti­ca en gezon­de voe­dings­stof­fen die het bevat.

Het is belang­rijk om er reke­ning mee te hou­den dat de pit­ti­ge smaak en ster­ke geur van kim­chi mis­se­lijk­heid en maag­klach­ten kun­nen ver­oor­za­ken, voor­al tij­dens het eer­ste tri­mes­ter van de zwan­ger­schap. Als je nog nooit kim­chi hebt gege­ten, is het beter om het lang­zaam te intro­du­ce­ren en te kij­ken hoe je lichaam reageert.

Zéér belang­rijk is ervoor te zor­gen dat de kim­chi vers en goed bereid is om even­tu­e­le risico’s op voed­sel­ver­gif­ti­ging te ver­mij­den. Je wil immers geen besmet­ting met scha­de­lij­ke bac­te­ri­ën zoals E. coli of sal­mo­nel­la.

Als je zwan­ger bent en je afvraagt of je kim­chi kunt eten, is het ant­woord dus ja, maar met mate. Gebruik je gezond verstand!

Waar smaakt kimchi naar?

Kim­chi heeft een pit­ti­ge en zure smaak met een vleug­je uma­mi. Het heeft een knap­pe­ri­ge tex­tuur die ver­ge­lijk­baar is met inge­maak­te groen­ten. De smaak is afhan­ke­lijk van de gebruik­te ingre­di­ën­ten en het fer­men­ta­tie­pro­ces, maar over het alge­meen is kim­chi een com­plexe smaak met een scher­pe beet en een lich­te zuurheid.

De unie­ke smaak komt voort uit de gefer­men­teer­de krui­den en groen­ten die wor­den gebruikt. Hoe­wel de smaak pit­tig kan zijn, is het belang­rijk op te mer­ken dat niet alle soor­ten kim­chi super­heet zijn. Boven­dien kan het gebruik van sui­ker in het fer­men­ta­tie­pro­ces hel­pen om de pit­ti­ge smaak te verzachten.

Kim­chi is nu één­maal een veel­zij­di­ge smaak­ma­ker die bereid kan wor­den op ver­schil­len­de manie­ren. Pro­beer het eens uit en ont­dek zelf de unie­ke smaak van kimchi!

Hoe eet je het?

Kim­chi wordt tra­di­ti­o­neel geser­veerd als bij­ge­recht maar kan op ver­schil­len­de manie­ren wor­den gegeten. 

Hier zijn enke­le popu­lai­re manie­ren om kim­chi te eten:

1. Als bij­ge­recht: Ser­veer een klei­ne hoe­veel­heid kim­chi naast een rijst­ge­recht, zoals bibim­bap of een Kore­aan­se stoofpot.
2. Als snack: Eet kim­chi recht­streeks uit de pot als een har­ti­ge en pit­ti­ge snack.
3. Als top­ping: Voeg kim­chi toe als top­ping op een hot­dog, ham­bur­ger, sand­wich of taco voor extra smaak en textuur.
4. In soe­pen en stoof­pot­ten: Voeg kim­chi toe aan soe­pen en stoof­pot­ten, zoals kim­chi jji­gae, voor extra smaak en voedingswaarde.
5. In roer­bak­ge­rech­ten: Voeg kim­chi toe aan een roer­bak­ge­recht voor extra smaak en knapperigheid.

Het gerecht is een veel­zij­dig ingre­di­ënt dat een pit­ti­ge smaak en gezon­de voor­de­len toe­voegt aan elke maaltijd.

Kimchi maken — ons recept.

Kim­chi maken is uit­ein­de­lijk niet zo moei­lijk. Hier­on­der kan je ons recept terugvinden.

Tot slot…

Kim­chi is een gezon­de en sma­ke­lij­ke gefer­men­teer­de deli­ca­tes­se die de afge­lo­pen jaren steeds popu­lair­der is gewor­den. Of je nu kim­chi als bij­ge­recht ser­veert, het als dip gebruikt of in een stoof­pot ver­werkt, het is een veel­zij­dig ingre­di­ënt. Maar ver­geet niet, ook als gerecht op zich is het een vol­waar­di­ge maal­tijd met niets dan voor­de­len. Pro­be­ren maar!!

Hope­lijk heb je na het lezen een dui­de­lijk beeld gekre­gen over kims­hi. Voor die­ge­nen die zelf aan de slag wil­len … we wen­sen jul­lie veel suc­ces en ple­zier in de keuken!

Krijg je net zoals ons niet genoeg van de Oos­ter­se keu­ken? Mis­schien zegt Teriy­a­ki jou wel iets? Of kan een Pad Thai je eer­der bekoren?

Heb je nog vra­gen of opmer­kin­gen? Aar­zel dan niet om con­tact met ons op te nemen.Reacties zijn abso­luut wel­kom onder het bericht.

Heb je zelf een recept of gerecht dat je met ons en onze lezers wil delen? Dat kan hier!

Hon­ger naar meer? Abon­neer je op onze nieuws­brief en volg ons op You­Tu­be, Tik­Tok, Facebook, Pin­te­rest en Inst­agram voor alle laat­ste updates.

Hier help je ons mee groei­en en daar zijn we je ein­de­loos dank­baar voor!