Asperges! De maand maart is bezig en dan weten we…ze zijn er weer! We moeten er snel van genieten, want het aspergeseizoen duurt niet lang. Het begint in maart met asperges uit serreteelt en uit teelt onder plastic kappen. Asperges uit volle grond komen pas in de tweede helft van april op de markt. Eind juni, rond het feest van Sint-Jan (24 juni) is het seizoen afgelopen, en is het dus gedaan met verse asperges klaar te maken.
Wat is een asperge?
De asperge, ook wel het ‘witte goud’ genoemd, is een prachtige groente. Deze heerlijke delicatesse groeit onder de grond uit een wortelstok en wordt met de hand geoogst door ervaren telers. Het is een lange, dunne en cilindrische stengel met een witte, groene of paarse kleur, afhankelijk van de manier waarop hij wordt gekweekt.
Met zijn lange, slanke vorm en zachte textuur is de asperge een veelzijdige groente die in vele gerechten tot zijn recht komt. Of je nu kiest voor de traditionele bereiding met ham, ei en botersaus, of voor een moderne twist met bijvoorbeeld zalm en geitenkaas, de asperge blijft een ware smaaksensatie.
Kortom, de asperge is een echte aanwinst voor de culinaire wereld en verdient alle lof die hij krijgt. Geniet dus vooral van deze prachtige groente zolang het seizoen duurt!
Waar komt de asperge oorspronkelijk vandaan?
De asperge kent zijn oorsprong in het oude Egypte. Daar zijn de oudste bewijzen van een aspergecultuur gevonden in de piramide van Sakkara. Hier zouden asperges zijn afgebeeld op muurtekeningen van een offergave voor een Farao. De oude Egyptenaren kweekten asperges al meer dan 2.000 jaar geleden en beschouwden het als een delicatesse vanwege de geneeskrachtige eigenschappen.
Vanuit Egypte verspreidde de teelt van asperges zich naar Griekenland en Rome, waar de asperge een populaire groente werd. In de middeleeuwen was asperge ook bekend in Europa, waar het vooral werd geteeld in kloostertuinen en door aristocratische families.
Door de eeuwen heen heeft de asperge zich via Italië en Frankrijk een weg door Europa gebaand, om in de 18de eeuw bij ons te aarden. De officiële Latijnse naam is Asparagus officinalis L. Het is familie van de lelie-achtigen. De oorsprong van de asperge is dus een verhaal dat al eeuwenlang wordt verteld en dat nog steeds springlevend is in onze hedendaagse keuken.
Zijn asperges gezond?
Ja, asperges zijn gezond! De groente is rijk aan allerlei voedingsstoffen die ons lichaam nodig heeft om goed te functioneren.
Zo zijn ze bijvoorbeeld een goede bron van vitamine C, wat onze weerstand versterkt en ons helpt om gezond te blijven. Daarnaast bevatten ze ook foliumzuur, wat belangrijk is voor een goede ontwikkeling van het zenuwstelsel en ons immuunsysteem.
Maar dat is nog niet alles: asperges zijn ook een goede bron van vezels, die onze spijsvertering gezond houden en ons een verzadigd gevoel geven. En omdat asperges weinig calorieën bevatten, zijn ze bovendien een uitstekende keuze als je op je gewicht wilt letten.
Kortom, asperges zijn niet alleen ontzettend lekker, maar ook nog eens hartstikke gezond.
Asperges — aanplanten tot oogsten
Vooraleer we asperges kunnen klaarmaken moeten ze ook aangeplant worden. Rond half maart kan er gezaaid worden. Het jaar daarop worden de planten eerst gerooid en vervolgens keurig uitgezet in geulen. Hier worden de karakteristieke heuveltjes opgeploegd. Vanaf het vierde tot ongeveer het tiende jaar kan er volop geoogst worden. Daarna is de grond “uitgeput”, en is het tijd om de cyclus te herhalen.
De heuveltjes die over de aspergeplanten worden geploegd, zijn zo’n 30 centimeter hoog en zorgen ervoor dat de asperges makkelijker groeien en beter kunnen worden afgestoken. Een goed aspergebed heeft een losse structuur, bij voorkeur zand- of zavelgrond, waardoor de stengels mooi recht naar boven kunnen groeien.
Zodra er een barstje in de aarde komt, moeten de asperges geoogst worden. Dit is een arbeidsintensief proces. Als de aarde scheurt moet men met een snelle steek en speciaal mes de stengel afsteken. Meteen na de oogst wordt de sleuf met aarde gedicht en het heuveltje weer hersteld. De oogst is ook afhankelijk van het weer. Na een strenge winter, wanneer de asperges pas laat beginnen te groeien zal er dus ook minder aanbod zijn.
Support your locals!
Aspergehoeve Lavrijsen teelt asperges in Herk-de-Stad. Bezoek hun website en neem een kijkje achter de schermen. Leer het productieproces en de mensen achter dit wondervolle product kennen.
Het is een familiaal bedrijf dat al 28 jaar gepassioneerd asperges teelt is. In de periode april – juni kan je volop genieten van deze heerlijke groente, en kan je bij hun terecht in de hoevewinkel of online voor uw dagverse asperges.
Liliesfood
We zijn een gezin, opgegroeid in een leefwereld waar eten en drinken altijd een hoofdrol heeft gespeeld. Als “een rode draad” heeft zich dit tot op vandaag doorheen ons leven geweven.
Social Media
Categorieën, versheid en kleur van asperges.
Categoriën.
Asperges worden opgedeeld in verschillende categorieën op basis van hun dikte en kwaliteit. Dit is belangrijk omdat de dikte en kwaliteit van de asperge invloed hebben op de smaak en textuur van het eindresultaat.
De dikte van de asperge wordt bepaald door de diameter van de stengel. De dikste asperges worden beschouwd als de ‘AA’-klasse (20–28 mm), gevolgd door de ‘A’-klasse (16 — 20mm), de ‘B’-klasse (12 — 16mm). De dikte van de asperges heeft invloed op de kooktijd en de textuur van de asperge: dunnere asperges zijn bijvoorbeeld sneller gaar en hebben een zachtere textuur dan dikkere asperges.
Daarnaast worden asperges ook opgedeeld in verschillende kwaliteitscategorieën, op basis van hun uiterlijk en conditie. De hoogste kwaliteitscategorie is ‘extra’, gevolgd door ‘I’ en ‘II’. Asperges van hogere kwaliteitscategorieën hebben meestal een mooiere vorm en kleur, en zijn vrij van beschadigingen en oneffenheden.
Het is belangrijk om te weten welke categorie asperges je koopt, zodat je de juiste bereidingswijze kunt kiezen en het beste resultaat kunt behalen. Maar of je nu kiest voor de dikste ‘AA’-klasse asperges of de wat dunner ‘B’-klasse asperges, één ding is zeker: met deze heerlijke groente haal je altijd een culinaire topper in huis!
Ons advies? Ga voor de “AA”! Toch zeker indien je ze als hoofdingrediënt gaat verwerken in je gerecht.
Ga je ze verwerken als mousse, hapje of in een soep, dan kunnen de andere categorieën zeker ook dienen.
Versheid.
Het is vrij makkelijk om de versheid van een asperge te bepalen.
- Ze hebben een glanzende stengel en een heldere kleur. Als ze geel of bruinachtig worden, is dat een teken dat ze niet meer vers zijn.
- Als u de stengels zacht tegen elkaar aan wrijft, hoort u een piepend geluid.
- Het snijvlak aan de onderzijde mag niet ingedroogd zijn. Controleer dit door met uw nagel op het vlak te drukken.
- Gebruik uw zintuigen! Door te letten op de kleur, textuur, uiteinden en geur van asperges kun je gemakkelijk bepalen of ze nog vers zijn.
Kleur.
Als we spreken over Asperges klaarmaken dan gaat het bij ons vooral over de witte asperges die als delicatesse beschouwd worden (vandaar dat je ook wel eens hoort spreken over ‘het witte goud’). In zuiderse landen staan eerder de groene asperges op het menu. Er bestaan ook paarse asperges
- Witte — wanneer de asperges onder de grond worden geteeld en dus nooit zonlicht zien, blijven ze blank van kleur (vandaar dus de bijnaam ‘het witte goud’). Witte asperges hebben een delicate, licht-zoete smaak
- Groene - zij groeien boven de grond en krijgen hun groene kleur van het zonlicht. Ze hebben een sterkere en kruidigere smaak dan witte asperges, hoeven niet geschild te worden (wel even de onderkant afsnijden) en kunnen zowel rauw als bereid gegeten worden.
- Paarse (of violet) - deze asperges zijn iets minder bekend. Ze groeien ook boven de grond en danken hun kleur aan het authocyaan pigment (biologische kleurstof die aangemaakt wordt door de asperge). Paarse asperges bevatten 20% meer suiker dan de witte en groene variant, waardoor ze logischerwijs een stuk zoeter van smaak zijn. Paarse asperges zijn verkrijgbaar vanaf mei.
Hoe bewaar je asperges?
Asperges zijn een heerlijke seizoensgroente die je optimaal wilt bewaren om zo lang mogelijk van hun fantastische smaak en textuur te kunnen genieten.
Het belangrijkste bij het bewaren is om ze koel en vochtig te houden. Het beste is om ze in een vochtige doek te wikkelen en in de koelkast te leggen. Zo blijven ze tot wel 3 dagen vers en knapperig.
Indien je ze langer wil bewaren, kun je ze het beste invriezen. Het is wel belangrijk om de asperges eerst te blancheren voordat je ze invriest. Dit houdt in dat je de groente kort kookt en daarna direct afkoelt in koud water. Dep ze droog met keukenpapier en stapel ze mooi naast elkaar in een afsluitbare diepvrieszak. Op deze manier blijft de smaak en textuur behouden en kun je ze tot wel 6 maanden in de vriezer bewaren.
Maar…mijn eigen mening spreekt me hier tegen!
Voor mij persoonlijk is er maar 1 advies! Asperges bewaar je niet, maar bewerk je best de dag van aankoop! Ze zijn dagvers het lekkerst, en deze groente verdiend dat respect!
Hoe schil je asperges?
Asperges schillen begint met de uiteinden af te breken (of snijden). Schil ze dan van boven naar beneden met een dunschiller. Zorg dat je ze grondig schilt, want de schil is taai en niet aangenaam in de mond als je ze eet. De groene en paarse asperge hebben een dunnere schil en hoef je niet noodzakelijk te schillen. Onderstaande video laat het je zien.
Hoe kook je de lekkerste asperges?
Asperges koken kan in een gewone kookpot. Dit doe je best in licht gezouten water. Bindt ze samen in bundeltjes die je samenhoudt met keukentouw en bind dat touwtje vast aan een oor van de kookpan. Zorg dat de aspergetoppen boven het kookwater uitsteken. De kopjes garen door de stoom.
Indien je over een stoomoven of pan beschikt kan je ze natuurlijk ook stomen.
Ideaal voor het koken is een speciale, hoge, smalle aspergepan, deze bevat een inox inzet waardoor het makkelijk is om ze in het water te laten zakken, en ze er ook makkelijk uit te halen. Indien ze gaar zijn, laat ze dan op een neteldoek uitlekken.
Kook en gaartijd.
Het is niet zo moeilijk om ze te koken, maar hoe lang kook je ze?
Hier is al veel over geschreven en gepubliceerd. Zoals we in een ander verhaal ook al vermelden, “des goûts et des couleurs, on ne discute pas”.
Persoonlijk heb ik ze het liefst beetgaar. Ik kook ze met een aspergepan in lichtgezouten water, breng de asperges tot het kookpunt, zet het vuur af en laat ze dan in de pan met gesloten deksel afkoelen in het kookvocht tot ze beetgaar zijn. Voor mij werkt dit perfect!
Ik zou zeggen, probeer het uit en proef! En leer zo je persoonlijke voorkeur kennen.
Wil je er koken die diepgevroren zijn, leg ze dan gewoon in kokend water. Niet vooraf ontdooien, want dan worden ze slap.
Het bijzondere aan de groene en paarse variant is dat deze ook rauw gegeten kunnen worden. Dus alleen even wassen en een stukje van de onderzijde afsnijden. Ook kan je ze gewoon even opbakken met wat boter in een koekenpan met wat zout. Lekker!
Aspergerecepten.
De mogelijkheden hier zijn onuitputtelijk.
Als amuse, voorgerecht, hoofdschotel. De groente is zo veelzijdig. We kennen natuurlijk onze klassiekers, maar in de “moderne keuken” zijn ook pareltjes te vinden.
We sommen er hier enkele op, de meeste zijn terug te vinden in onze receptenbundel.
Klassiekers :
- à la Flamande (op z’n Vlaams)
- Met gerookte zalm en Mousselinesaus
- Met zalm en Hollandaise
Modern :
- Gegrilde “poulet de Bresse”, witte asperges, morieljes en daslook
- Sot-l’y-laisse van kip met langoestinestaarten en groene-aspergespunten
- Duo van asperges met hollandaisesaus, gerookte olie en tataki van tonijn en zalm
- Gebakken asperges met tagliatelle en daslook
Ook in onze receptenbundel :
Aspergesoep maken
Om aspergesoep te maken hou je altijd de schillen en de uiteinden van de bij. Deze kan je toevoegen aan de kippenbouillon die je gebruikt om je aspergesoep te maken.
Traditioneel maken we aspergesoep met witte asperges, maar ook de groene of paarse variant kan je gerust gebruiken om soep mee te maken.
Maak de soep wel altijd in een ruime kookpot zodat je ze makkelijk kan mixen en zeven indien dit nodig is.
Je hebt verschillende manieren om aspergesoep te maken. Gaande van een simpele aspergesoep, naar een aspergevelouté of romige aspergesoep tot een aspergeconsommé.
Tips een weetjes.
- De schillen en de ondereinden kun je bewaren en samen met het kooknat gebruiken als basis voor een overheerlijke aspergepuree, mousse of soep.
- De groente leent zich uitstekend om kleine bites van te maken. Heerlijk als amuse of als hapje bij een glas witte wijn.
- Als je ze gegeten hebt, dan krijgt je urine een speciale geur. Dat komt door het asparaginezuur. Sommige mensen kunnen die geur echter niet waarnemen, en daar kunnen ze niets aan doen: het is genetisch bepaald.
- Vanwege het hoge suikergehalte is de paarse variant uitermate geschikt voor verwerking in verse salades.
Als slot.
Ze zijn er weer, dus geniet van deze overheerlijke groente! Ze klaarmaken of koken is niet moeilijk! Ga er mee aan de slag, en probeer verschillende recepten. We hopen dat je na het lezen van dit verhaal een duidelijke kijk en inzicht hebt gekregen in deze “koningin der groenten”. Daar doen we het alleszins voor!
Reacties zijn welkom onder deze pagina!
Heb je zelf een aspergerecht dat je wil delen in onze recepten? Dat kan hier!
HONGER NAAR MEER? Abonneer je op onze nieuwsbrief en volg ons op YouTube, TikTok, Facebook, Pinterest en Instagram voor alle laatste updates.
Asperges! Zo lekker en zo veelzijdig! Geniet van deze geweldige groente zo lang het kan!